Wykonywanie władzy rodzicielskiej
Sąd rozpatrujący sprawę rozwodową ma obowiązek w wyroku rozwodowym uregulować sytuację małoletnich dzieci rozwodzących się małżonków. Ma to na celu dokładne określenie całej palety praw i obowiązków zarówno ojca jak i matki względem ich wspólnych małoletnich dzieci. Kwestia ta bardzo często jest najtrudniejszą sprawą do rozwiązania podczas rozstania. Przepisy nakazują szczególną uwagę zwrócić na dobro dzieci i w oparciu właśnie o „dobro dziecka” określić kierunek powierzenia władzy rodzicielskiej, a także sposób jej wykonywania przez oboje rodziców.
Porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej
Małżonkowie w trakcie postępowania o rozwód lub o separację mogą ugodowo wypracować pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Jeżeli strony nie będą w stanie wypracować takiego porozumienia, sąd uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem, przy czym może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego rodzica do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka. W wyjątkowych sytuacjach sąd może nawet uwzględnić wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej jednego z małżonków. Często dochodzi na tym tle do eskalacji konfliktu między rozwodzącymi się małżonkami, w konsekwencji czego niezbędna staje się pomoc pełnomocnika.
Władza rodzicielska – rodzice, którzy nie są małżeństwem
Ustalenie sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem może być oczywiście również przedmiotem rozstrzygnięcia sądowego pomiędzy rodzicami, którzy nigdy nie byli małżeństwem, jednak żyjąc w związku nieformalnym, posiadają wspólne małoletnie dzieci. Również w tym przypadku, jeżeli dojdzie do rozstania się rodziców, można skierować do sądu wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej, ustalenie miejsca zamieszkania dzieci, sposób wykonywania władzy rodzicielskiej, ograniczenie tej władzy, ustalenie kontaktów z dziećmi, a także alimenty na dzieci.
Pełnomocnik w sprawie o przyznanie władzy rodzicielskiej
W związku z faktem, iż kwestia władzy rodzicielskiej oraz opieki nad dziećmi powoduje wiele konfliktów, szczególnie dotyczących sfery emocjonalnej, nie do przecenienia jest tutaj pomoc doświadczonego prawnika. Jeżeli obie strony posiadają pełnomocników, to istnieje możliwości ograniczenia bezpośrednich spotkań rodziców do absolutnego minimum, a wszystkie kluczowe kwestie mogą być negocjowane za pośrednictwem profesjonalnych pełnomocników.
Co trzeba uzgodnić?
W zakres tego, co powinno być między rodzicami uregulowane przez sąd, wchodzi bardzo wiele spraw. Kluczowe jest ustalenie, z którym z rodziców dzieci mają zamieszkać oraz komu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Może ona zostać powierzona:
- wyłącznie matce,
- wyłącznie ojcu,
- matce przy jednoczesnym ograniczeniu władzy rodzicielskiej ojca,
- ojcu przy jednoczesnym ograniczeniu władzy rodzicielskiej matki
- powierzenie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom.
Kolejną kwestią jest ustalenie miejsca zamieszkania dziecka. Można tutaj wskazać np. każdorazowe miejsce zamieszkania matki, każdorazowe miejsce zamieszkania ojca oraz wskazać konkretną miejscowość. W ustaleniach, co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej, często określa się, które z rodziców, czy może oboje razem, mają wiążące zdanie w takich kwestiach jak na przykład: wyjazdy wakacyjne, wyjazdy zagraniczne, sprawy zdrowotne i leczenie, wybór szkoły, przedszkola, wybór zajęć dodatkowych czy inne istotne sprawy dziecka zależnie od konkretnego przypadku. Mając na względzie ilość kwestii, które powinny zostać uregulowane oraz stopień ich skomplikowania, niewątpliwie stronom postępowania jest dużo łatwiej bronić swoich praw jeżeli mogą liczyć na pomoc doświadczonego prawnika.
Wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej
Należy pamiętać, że rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej oraz sposobie jej wykonywania nie jest ustalone raz na zawsze. Każde z rodziców może w każdym czasie złożyć do sądu wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej drugiego z rodziców. Oczywiście, aby uzyskać żądane przez rodzica rozstrzygnięcie, drugi z rodziców musi zaniedbywać dziecko czy wręcz działać na jego niekorzyść. Powodem takim może być również utrudnianie przez jednego z rodziców sprawowania opieki nad wspólnym dzieckiem czy rażące łamanie zawartego uprzednio między rodzicami porozumienia co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem.
Podział majątku, a dzieci
Kwestia podziału majątku nie jest co do zasady integralnie związana z dziećmi. Niemniej warto zwrócić uwagę na to, iż sąd prowadząc postępowanie o podział majątku wspólnego, z całą pewnością będzie brał pod uwagę, np. przy przyznaniu domu mieszkalnego jednemu z małżonką, okoliczność dotyczącą tego, który z rodziców sprawuje władzę rodzicielską oraz z którym z rodziców dziecko lub dzieci mają zamieszkiwać. Zdarzają się również sytuacje, że strony negocjują podział majątku, a dzieci i kontakty z nimi są używane jako karty przetargowe. Mówiąc obrazowo, jeden z małżonków uzależnia zgodę na większe przysporzenie majątkowe drugiego z małżonków od jego zgody na szersze kontakty i zakres władzy nad wspólnym dzieckiem.
Należy bowiem zauważyć, że sprawy majątkowe i dotyczące wspólnych dzieci bardzo mocno przeplatają się w sytuacji rozstania małżonków czy nawet, choć w mniejszym stopniu, osób żyjących w związku nieformalnym. W takiej sytuacji nie zawsze możliwe jest osiągnięcie porozumienia w wybranym tylko aspekcie np. co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem, bez generalnego uregulowania wszystkich łączących się z rozstaniem małżonków aspektów prawnych — przesłanki rozwodu, wina rozkładu pożycia, alimenty, władza rodzicielska, kontakty i podział majątku wspólnego.
Jeżeli potrzebujesz pomocy w tych sprawach, skontaktuj się z naszą kancelarią.