Pobyt stały

Karta stałego pobytu

Zezwolenie na pobyt stały dla cudzoziemca jest udzielane bezterminowo i oznacza możliwość legalnej pracy w Polsce bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę, a także prawo do samozatrudnienia i rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej. Karta stałego pobytu uprawnia również do pobytu w innych krajach strefy Schengen przez łączny okres 90 dni w ciągu pół roku liczonym od dnia pierwszego wjazdu.

Zezwolenie na pobyt stały umożliwia w krótkim czasie uzyskanie obywatelstwa polskiego.

Jak długo ważna jest karta stałego pobytu?

Karta stałego pobytu jest ważna przez 10 lat i po upływie tego okresu cudzoziemiec ma prawo wymienić ją na nową. Karta pobytu w Polsce jest dokumentem potwierdzającym tożsamość cudzoziemca i jest bardzo ważna w procesie kontroli legalności pobytu cudzoziemca w Polsce. Wraz z ważnym paszportem karta pobytu w Polsce uprawnia do pobytu cudzoziemca w Polsce i umożliwia swobodne przekraczanie granicy państwa Polskiego, a także podróżowanie po innych krajach strefy Schengen m.in. Niemcy, Francja, Włochy, Holandia, Belgia, Hiszpania.

W przypadku gdy karta pobytu dla cudzoziemca ulegnie zniszczeniu, zaginięciu lub zamieszczone w niej dane ulegną zmianie, cudzoziemiec zobowiązany jest do złożenia wniosku o wydanie nowej karty pobytu w terminie 14 dni od zdarzenia.

Koszty wydania karty stałego pobytu

W lipcu 2022 r. opłaty administracyjne związane z wydawaniem kart pobytu zostały podwyższone. Opłata za wydanie lub wymianę karty pobytu wynosi 100 złotych. W razie gdy cudzoziemiec zawinił przy jej utracie lub zniszczeniu, opłata jest wyższa i wynosi 200 złotych. Kolejna zaś zawiniona utrata czy zniszczenie, wiąże się z opłatą w wysokości 300 złotych.

Należy pamiętać, iż zezwolenie na pobyt stały może być anulowanie w razie wystąpienia przesłanek przewidzianych w prawie. Wówczas pobyt cudzoziemca w Polsce przestaje być legalny i grozi mu deportacja.

Zezwolenie na pobyt stały może uzyskać cudzoziemiec, w stosunku do którego zachodzi jedna z przesłanek przewidzianych w ustawie o cudzoziemcach.

Kiedy cudzoziemiec może ubiegać się o zezwolenia na pobyt stały?

Zgodnie z przepisami tej ustawy, o zezwolenie na pobyt stały może ubiegać się cudzoziemiec w sytuacji gdy:

1. jest dzieckiem cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE pozostającym pod jego władzą rodzicielską,
2. jest dzieckiem obywatela polskiego pozostającym pod jego władzą rodzicielską,
3. jest osobą o polskim pochodzeniu (lub posiada ważną Kartę Polaka) i zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe, 
4. pozostaje w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem polskim i pozostawał w tym związku małżeńskim przez co najmniej 3 lata przed dniem, w którym złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały, i bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z tym obywatelem polskim lub w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
5. jest ofiarą handlu ludźmi w rozumieniu art. 115 § 22 Kodeksu karnego i przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio przed złożeniem wniosku przez okres nie krótszy niż 1 rok na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi, współpracował z organami ścigania w postępowaniu karnym i ma uzasadnione obawy przed powrotem do państwa pochodzenia;
6. bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 5 lat w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy, udzieleniem ochrony uzupełniającej lub na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych, lub 10 lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany, lub 4 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki, jeżeli posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu,
7. udzielono mu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej azylu.

Pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowiący podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały uznaje się za nieprzerwany, jeżeli żadna z przerw w nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy w okresach stanowiących podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały, chyba że przerwa była spowodowana:

1. wykonywaniem przez cudzoziemca obowiązków zawodowych lub świadczeniem przez niego pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
2. towarzyszeniem cudzoziemcowi, o którym mowa w pkt 1, przez jego małżonka lub małoletnie dziecko, lub
3. szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i trwała nie dłużej niż 6 miesięcy, lub
4. wyjazdem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni.

Zezwolenie na pobyt stały cofa się cudzoziemcowi, jeżeli:

1. wymagają tego względu obronności lub bezpieczeństwa państwa, lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego,
2. wymaga tego interes Rzeczypospolitej Polskiej, 
3. w postępowaniu w sprawie udzielenia mu tego zezwolenia złożył on wniosek zawierający nieprawdziwe informacje lub dokumenty, zeznał on nieprawdę lub zataił prawdę albo podrobił, lub przerobił dokument,
4.  został skazany prawomocnym wyrokiem w Polsce za przestępstwo na karę co najmniej 3 lat pozbawienia wolności,
5. opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 6 lat,
6. zezwolenie na pobyt stały można cofnąć, jeżeli cudzoziemiec rozwiódł się w ciągu 2 lat od dnia, w którym udzielono mu zezwolenia na pobyt stały, a małżeństwo był podstawą uzyskania tego zezwolenia.