Co reguluje stwierdzenie nabycia spadku?
Podstawowym i najważniejszym postępowaniem spadkowym, które porządkuje sytuację prawną po osobie zmarłej, jest postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku. Stwierdzenie nabycia spadku reguluje kto i w jakiej części jest spadkobiercą po osobie zmarłej. Spadkobiercy decydują jak przeprowadzić to postępowanie spadkowe. Możliwe jest przeprowadzenie tego postępowania u notariusza i uzyskanie w ten sposób notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia. Warunkiem jest jednak zgodna współpraca wszystkich spadkobierców, którzy muszą stawić się w komplecie u notariusza, a także muszą przedstawić zgodne stanowisko co do porządku dziedziczenia. W przypadku braku porozumienia spadkobierców co do tego jak przeprowadzić postępowanie spadkowe lub co do porządku dziedziczenia, konieczne staje się skierowanie sprawy spadkowej do sądu.
Kto może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?
Postępowanie przed sądem jest inicjowane poprzez wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Wniosek taki musi złożyć co najmniej jeden ze spadkobierców. Możliwe jest złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku również przez wierzyciela spadkodawcy w celu ustalenia kręgu spadkobierców i tym samym dochodzenia przeciwko nim wierzytelności, które przysługiwały mu wobec spadkodawcy. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku można złożyć zawsze, nawet wiele lat po śmierci spadkodawcy, gdyż uprawnienie to nie ulega przedawnieniu.
W zależności od sądu i od stanowiska uczestników postępowania spadkowego sprawa o stwierdzenie nabycia spadku może być przeprowadzona szybko lub ciągnąć się latami.
Jak przeprowadzić postępowanie spadkowe?
Adwokaci naszej kancelarii doradzają jak przeprowadzić postępowanie w sprawie spadkowej szybko i bez zbędnych kosztów, pomagają w sporządzeniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku i mogą reprezentować spadkobiercę w postępowaniu przed sądem.
Krąg spadkobierców może wynikać z ustawy i wtedy po zmarłym dziedziczą jego najbliżsi krewni albo z testamentu, na mocy którego do dziedziczenia mogą być powołane również osoby niespokrewnione ze spadkodawcą.
Kwestionowanie ważności testamentu
Mimo że postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku należy do postępowań nieprocesowych, które z założenia nie są sporne, w praktyce często uczestnicy tego postępowania, którzy dążą do stwierdzenia przez sąd ich praw do spadku, czyli uznania ich za spadkobierców są pomiędzy sobą w sporze i prezentują odmienne interesy. Przykładem takiego sporu jest kwestionowanie przez jednych uczestników postępowania ważności testamentu, na który powołują się inni uczestnicy chcący być uznanymi za spadkobierców. Porządek dziedziczenia wynikający z ustawy może być zupełnie inny, niż porządek dziedziczenia wynikający z testamentu sporządzonego przez spadkodawcę. Stąd też często dochodzi do sytuacji, że nie wszyscy uczestnicy postępowania zostają uznaniu przez sąd za spadkobierców. W przypadku stwierdzenia ważności testamentu najbliżsi krewni spadkodawcy, którzy dziedziczyliby z ustawy, mogą zostać całkowicie pominięci. Natomiast w przypadku stwierdzenia nieważności testamentu, sąd stwierdza, że spadek przypada z mocy prawa najbliższym krewnym zmarłego, bez względu na to, co było napisane w testamencie.
Uzyskane w ten sposób sądowe stwierdzenie nabycia spadku jest dokumentem, który uprawnia wskazanych w nim spadkobierców lub spadkobiercę do dysponowania majątkiem spadkowym. Gdy spadkobiercami zostało kilka osób, a w skład spadku wchodzi znaczny majątek np. nieruchomość, konieczne staje się przeprowadzenie działu spadku, czyli podziału majątku spadkowego między wszystkich spadkobierców zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego.
Ustalenie składu spadku
Dodatkowo kancelaria świadczy pomoc prawną przy ustalaniu składu spadku, w szczególności ustalaniu rachunków bankowych spadkodawcy, nieruchomości należących do spadkodawcy i innych praw majątkowych, które pozostawił spadkodawca.
Zdarzają się również przypadki, gdy osoba, która jest spadkobiercą, nie została w ogóle zawiadomiona przez sąd o toczącym się postępowaniu spadkowym. W następstwie niepoinformowania spadkobiercy o sprawie spadkowej odbyła się ona w całości bez jej udziału i orzeczone przez sąd stwierdzenie nabycia spadku pomija tego spadkobiercę. Najczęściej takie sytuacje wynikają z niepoinformowania sądu przez innych spadkobierców, którzy występują z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku o tym, że jest jeszcze jeden krewny zmarłego, który również jest jego spadkobiercą. Czasami pominięty spadkobierca w rzeczywistości ma większe prawa do spadku od osób, które wystąpiły do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku na ich rzecz. W takich sytuacjach kancelarii pomaga w uchyleniu lub zmianie wadliwego orzeczenia stwierdzającego nabycie spadku niezgodnie z prawdą.