Podstawowym i najważniejszym postępowaniem spadkowym, które porządkuje sytuację prawną po osobie zmarłej, jest postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku. Stwierdzenie nabycia spadku reguluje kto i w jakiej części jest spadkobiercą po osobie zmarłej. Spadkobiercy decydują jak przeprowadzić to postępowanie spadkowe. Możliwe jest przeprowadzenie tego postępowania u notariusza i uzyskanie w ten sposób notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia. Warunkiem jest jednak zgodna współpraca wszystkich spadkobierców, którzy muszą stawić się w komplecie u notariusza, a także muszą przedstawić zgodne stanowisko co do porządku dziedziczenia. W przypadku braku porozumienia spadkobierców co do tego jak przeprowadzić postępowanie spadkowe lub co do porządku dziedziczenia, konieczne staje się skierowanie sprawy spadkowej do sądu.
Postępowanie przed sądem jest inicjowane poprzez wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Wniosek taki musi złożyć co najmniej jeden ze spadkobierców. Możliwe jest złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku również przez wierzyciela spadkodawcy w celu ustalenia kręgu spadkobierców i tym samym dochodzenia przeciwko nim wierzytelności, które przysługiwały mu wobec spadkodawcy. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku można złożyć zawsze, nawet wiele lat po śmierci spadkodawcy, gdyż uprawnienie to nie ulega przedawnieniu.
W zależności od sądu i od stanowiska uczestników postępowania spadkowego sprawa o stwierdzenie nabycia spadku może być przeprowadzona szybko lub ciągnąć się latami.
Adwokaci naszej kancelarii doradzają jak przeprowadzić postępowanie w sprawie spadkowej szybko i bez zbędnych kosztów, pomagają w sporządzeniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku i mogą reprezentować spadkobiercę w postępowaniu przed sądem.
Krąg spadkobierców może wynikać z ustawy i wtedy po zmarłym dziedziczą jego najbliżsi krewni albo z testamentu, na mocy którego do dziedziczenia mogą być powołane również osoby niespokrewnione ze spadkodawcą.
Mimo że postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku należy do postępowań nieprocesowych, które z założenia nie są sporne, w praktyce często uczestnicy tego postępowania, którzy dążą do stwierdzenia przez sąd ich praw do spadku, czyli uznania ich za spadkobierców są pomiędzy sobą w sporze i prezentują odmienne interesy. Przykładem takiego sporu jest kwestionowanie przez jednych uczestników postępowania ważności testamentu, na który powołują się inni uczestnicy chcący być uznanymi za spadkobierców. Porządek dziedziczenia wynikający z ustawy może być zupełnie inny, niż porządek dziedziczenia wynikający z testamentu sporządzonego przez spadkodawcę. Stąd też często dochodzi do sytuacji, że nie wszyscy uczestnicy postępowania zostają uznaniu przez sąd za spadkobierców. W przypadku stwierdzenia ważności testamentu najbliżsi krewni spadkodawcy, którzy dziedziczyliby z ustawy, mogą zostać całkowicie pominięci. Natomiast w przypadku stwierdzenia nieważności testamentu, sąd stwierdza, że spadek przypada z mocy prawa najbliższym krewnym zmarłego, bez względu na to, co było napisane w testamencie.
Uzyskane w ten sposób sądowe stwierdzenie nabycia spadku jest dokumentem, który uprawnia wskazanych w nim spadkobierców lub spadkobiercę do dysponowania majątkiem spadkowym. Gdy spadkobiercami zostało kilka osób, a w skład spadku wchodzi znaczny majątek np. nieruchomość, konieczne staje się przeprowadzenie działu spadku, czyli podziału majątku spadkowego między wszystkich spadkobierców zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego.
Dodatkowo kancelaria świadczy pomoc prawną przy ustalaniu składu spadku, w szczególności ustalaniu rachunków bankowych spadkodawcy, nieruchomości należących do spadkodawcy i innych praw majątkowych, które pozostawił spadkodawca.
Zdarzają się również przypadki, gdy osoba, która jest spadkobiercą, nie została w ogóle zawiadomiona przez sąd o toczącym się postępowaniu spadkowym. W następstwie niepoinformowania spadkobiercy o sprawie spadkowej odbyła się ona w całości bez jej udziału i orzeczone przez sąd stwierdzenie nabycia spadku pomija tego spadkobiercę. Najczęściej takie sytuacje wynikają z niepoinformowania sądu przez innych spadkobierców, którzy występują z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku o tym, że jest jeszcze jeden krewny zmarłego, który również jest jego spadkobiercą. Czasami pominięty spadkobierca w rzeczywistości ma większe prawa do spadku od osób, które wystąpiły do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku na ich rzecz. W takich sytuacjach kancelarii pomaga w uchyleniu lub zmianie wadliwego orzeczenia stwierdzającego nabycie spadku niezgodnie z prawdą.