Kiedy można wnieść do sądu pozew o separację?
Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z małżonków może wnieść do sądu pozew o separację. Różnica pomiędzy separacją a rozwodem jest taka, że w przypadku separacji należy przed sądem wykazać tylko, że pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, czyli zerwana została więź fizyczna, emocjonalna i gospodarcza. Nie trzeba jednak wykazywać — w przeciwieństwie do sprawy o rozwód — że rozkład pożycia małżeńskiego ma charakter trwały, czyli, że nie ma już widoków na odbudowanie małżeństwa. Tak samo jak w przypadku rozwodu, w toku sprawy o separację sądową rozstrzyga się, który z małżonków jest winny rozkładowi pożycia, bądź na zgodny wniosek stron sąd zaniecha orzekania o winie. W przypadku gdy jeden z małżonków wniósł pozew o separację, a drugi małżonek żąda orzeczenia rozwodu i wykaże, że żądanie to jest uzasadnione, sąd orzeka rozwód.
Jakie skutki wywołuje separacja sądowa?
Separacja sądowa ma skutki takie same jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, z wyjątkiem tego, że małżonek pozostający w separacji nie może zawrzeć nowego małżeństwa. Ponadto małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy w granicach zasady słuszności, przy uwzględnieniu sytuacji materialnej każdego z małżonków i winy w rozkładzie pożycia. Inaczej niż w przypadku rozwodu, wzajemny obowiązek alimentacyjny małżonków pozostających w separacji nie wygasa z upływem lat pięciu od orzeczenia separacji i trwa przez cały okres pozostawania małżonków w separacji.
Na skutek orzeczenia separacji, tak samo jak w przypadku rozwodu, ustaje między małżonkami ustrój wspólności majątkowej.
Małżonkowie pozostający w separacji sądowej mogą na zgodny wniosek żądać orzeczenia przez sąd o zniesieniu separacji, jeżeli pożycie małżeńskie uda się przywrócić. W przypadku odwrotnym, gdy rozkład pożycia małżeńskiego nabrał w czasie trwania separacji charakteru trwałego, każdy z małżonków może wystąpić z pozwem o rozwód.
W jakich przypadkach orzekana jest separacja?
W praktyce separacja sądowa jest orzekana, gdy małżonkowie nie są zdecydowani na rozwód i chcą sobie dać trochę czasu do namysłu, ewentualnie odbudowy związku małżeńskiego, ale w warunkach zbliżonych do rozwiązanego małżeństwa. Niekiedy małżonek decyduje się na pozew o separację, zamiast rozwodu, z przyczyn religijnych. Niewątpliwą zaletą separacji sądowej jest możliwość szybkiego powrotu do małżeństwa poprzez złożenie w sądzie zgodnego wniosku przez oboje małżonków. Jeżeli zatem stosunki pomiędzy małżonkami w czasie separacji ulegną poprawie, na ich zgodne żądanie sąd w trybie nieprocesowym znosi separację, co powoduje, ustanie jej skutków.
Warto również wiedzieć, że orzeczenie separacji w sytuacji, gdy małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci i w przypadku zgodnego żądania stron, jest procedurą szybką.
Innym przypadkiem, kiedy separacja sądowa może być orzeczona przez sąd, jest sytuacja, gdy żąda tego małżonek niewinny w toku procesu rozwodowego z małżonkiem wyłącznie winnym rozkładu pożycia i nie sprzeciwiają się temu zasady współżycia społecznego.
Separacja sądowa a podział majątku
Ponieważ separacja sądowa, w odróżnieniu od separacji faktycznej, powoduje ustanie pomiędzy małżonkami ustroju wspólności majątkowej, po uprawomocnieniu się wyroku orzekającego separację małżonków dopuszczalne jest wystąpienie z wnioskiem o podział majątku. Orzeczenie separacji odnosi także doniosłe skutki w sferze prawa spadkowego, gdyż wyłącza możliwość dziedziczenia po drugim małżonku, jak również domagania się zachowku po nim.
Prawnicy kancelarii świadczą pomoc przy sporządzaniu wniosku o separację, udzielają porad prawnych oraz reprezentują klientów w sprawach o separację sądową. W razie potrzeby uzyskania porady prawnej dotyczącej separacji sądowej oraz pytań związanych z reprezentacją procesową zapraszamy Państwa na indywidualne spotkanie z adwokatem w naszej kancelarii. W celu umówienia terminu takiego spotkania prosimy o kontakt telefoniczny w godzinach 8.30 – 18.00.