Pobyt cudzoziemców w Polsce w czasie pandemii koronawirusa (COVID-19) został uregulowany specjalną ustawą z dnia 31 marca 2020 r.

Obecna sytuacja wywołana pandemią koronawirusa COVID-19 wprowadziła dużą niepewność co do sytuacji prawnej cudzoziemców przebywających w Polsce. Ograniczona jest w istotny sposób możliwość wyjazdu z Polski, a z drugiej strony urzędy nie przyjmują cudzoziemców chcących aplikować o wydłużenie karty pobytu lub wizy. Do kancelarii zgłasza się wielu cudzoziemców szukających pomocy prawnej. 

Pobyt cudzoziemców w Polsce w czasie epidemii COVID-19 uregulowała specjalna ustawa przyjęta przez Sejm 31 marca 2020 r. Nowe prawo wydłuża każdemu cudzoziemcowi prawo pobytu w Polsce do 30 dni od dnia odwołania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, w zależności od tego który z tych stanów będzie trwał dłużej. Aktualnie w Polsce na mocy rozporządzenia (link: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20200000491/O/D20200491.pdf Minister Zdrowia wprowadził stan epidemii obowiązujący od 20 marca 2020 r. do odwołania. Zgodnie z nowym prawem w przypadku gdy karta pobytu cudzoziemca, wiza lub uprawnienie do 90 dniowego pobytu w ruchu bezwizowym (np. obywatele USA) upływa w czasie obowiązywania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, pobyt cudzoziemca uważa się za legalny w Polsce przez cały  czas obowiązywania stanu epidemii (lub stanu zagrożenia epidemicznego) plus 30 dni od chwili odwołania stanu epidemii (lub stanu zagrożenia epidemicznego). Tak samo w przypadku cudzoziemców, którzy obecnie chcą złożyć wniosek o kartę pobytu (czasowego, stałego lub rezydenta długoterminowego UE), termin do złożenia tego wniosku w urzędzie zostaje przedłużony do czasu odwołania stanu epidemii (lub stanu zagrożenia epidemicznego) plus 30 dni od chwili odwołania tego stanu. Nowe prawo wydłużyło również zezwolenia na pracę dla cudzoziemców oraz ważność oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi. Oznacza to, że wszyscy cudzoziemcy, którzy teraz znajdują się w Polsce i którym w niedługim czasie kończy się okres ważności kart pobytu lub innego rodzaju uprawnienie do pobytu lub pracy w Polsce mogą być spokojni. Zezwolenie na pobyt i zezwolenie na pracę cudzoziemca w czasie pandemii COVID-19 nie wygasają. Pobyt żadnego cudzoziemca w Polsce w czasie pandemii nie przestanie być legalny, a ponadto cudzoziemcy będą mieli dodatkowe 30 dni – od chwili odwołania stanu epidemii w Polsce – na legalny wyjazd z Polski lub złożenie w urzędzie wniosku o wydłużenie karty pobytu.  

Warto wiedzieć, że każdy wniosek dotyczący prawa pobytu lub pracy cudzoziemca w Polsce można złożyć dziś. Nawet w chwili obecnej cudzoziemcy, jak i ich pracodawcy, mają możliwość złożenia każdego wniosku dotyczącego sytuacji prawnej obcokrajowca za pośrednictwem urzędu pocztowego. Urzędy pocztowe, chociaż często w zmienionych godzinach, jednak cały czas funkcjonują. Zgodnie z art. 57 §5 kodeksu postępowania administracyjnego termin do złożenia wniosku w urzędzie uważa się za zachowany jeżeli wniosek został nadany w polskiej placówce pocztowej. Zatem każdy cudzoziemiec, który nie chce czekać na ostatnią chwilę i woli już teraz złożyć wniosek dotyczący prawa pobytu w Polsce ma taką możliwość poprzez urząd pocztowy. Podobnie pracodawcy zatrudniający cudzoziemców w Polsce, którzy chcieliby uzyskać lub przedłużyć zezwolenia na pracę dla swoich pracowników, a nie chcą czekać na odwołanie stanu epidemii, mogą w każdej chwili nadać wniosek w placówce pocztowej. Cudzoziemiec który złożył w ten sposób wniosek i posiada dowód nadania ma pewność, że zachował termin. Pozostaje mu jedynie czekać na pisemną odpowiedź z urzędu, stąd też bardzo ważne jest aby cudzoziemiec pilnował korespondencji przychodzącej na wskazany przez niego we wniosku adres zamieszkania w Polsce. Podkreślić należy, że pewność terminu złożenia wniosku do urzędu gwarantuje tylko nadanie go w urzędzie pocztowym. Nadanie wniosku za pośrednictwem firmy kurierskiej lub innego podobnego operatora takiej pewności nie gwarantuje. W takim przypadku datą złożenia wniosku nie będzie powierzenie go kurierowi, lecz dopiero doręczenie tego wniosku przez kuriera do urzędu lub placówki poczty polskiej. Rodzi to ryzyko uchybienia terminowi w przypadku gdy pomiędzy przekazaniem przesyłki kurierowi, a jej faktycznym dostarczeniem do urzędu lub placówki pocztowej zaistnieje odstęp czasowy.

Przepis art. 57  §5 kodeksu postępowania administracyjnego przewiduje również możliwość wysłania wniosku w formie dokumentu elektronicznego do urzędu i w przypadku uzyskania przez cudzoziemca urzędowego poświadczenia odbioru również ma on pewność, że wniosek jego został złożony w dacie jaka wynika z urzędowego poświadczenia odbioru. Jest to wariant o tyle ciekawy, że w tym przypadku cudzoziemiec lub jego pracodawca mogą skutecznie złożyć wniosek bez wychodzenia z domu.